212 Sayılı Basın İş Yasası

BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR

ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ

HAKKINDA KANUN

Kanun Numarası: 5953

Kabul Tarihi: 13.6.1952

Kanunun Şumulü:

Madde 1- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Bu Kanun hükümleri Türkiye’de yayınlanan gazete ve mevkutelerle haber ve fotoğraf ajanslarında her türlü fikir ve sanat işlerinde çalışan ve İş Kanunundaki “işçi” tarifi şumulün haricinde kalan kimselerle bunların işverenleri hakkında uygulanır.

Bu Kanunun şumulüne giren fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı çalışanlara gazeteci denir.

* Basın İş Kanunu 2, 3,14, 21; İş K. 1, 2, 5, 6; Den İş K. 1, 2; B K. 313; SSK. 2; Sen K. 2, 3, 20

İstisnalar:

Madde 2- Birinci maddenin şumulü dahilinde bulunup da Devlet, vilayet ve belediyeler ve İktisadi Devlet Teşekkül ve müesseseleriyle sermayesinin yarısından fazlası bu teşekküllere ait şirketlerde istihdam edilen memur ve hizmetliler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

*Basın İş Kanunu 1; İş K 5

Bildirilmesi lazım gelen hususlar:

Madde 3- Bu kanunun şumulüne girecek mahiyetteki bir müesseseyi işletmekte olanlar; tesis edenler, devir alanlar ve kapatanlarla bu kabil bir müessesenin iştigal mevzuunu kısmen veya tamamen değiştirenler yahut da kendisine intikal eden böyle bir müesseseyi işletmeye devam edenler veya kapatanlar (müessesenin ünvan ve adresini, müessese sahibinin isim ve hüviyetiyle adresini, yapılan işin nev’ini, burada çalışanların miktarını bir intikal mevzuubahis ise bunun şeklini ve tarihini) işletmeye başlamak veya kapatma yahut da devir alma veya iştigal nev’ini değiştirme tarihinden itibaren bir ay içinde o iş yerinin kurulu bulunduğu mahal için İş Kanununun uygulanmasıyle görevli makama yazılı olarak bizzat veya taahhütlü mektupla bildirmekle ödevlidirler. Bizzat müracaat edenlere bu müracaatlarını tevsik edecek bir belge verilir.

*Basın İş Kanunu 1, 24; İş K.3; BK.179-180; SSK. 8. 9

Yazılı mukavele ve terfi esası:

Madde 4- (Değişik: 4.1.1961- 212/1 md.)

Gazeteci ile kendisini çalıştıran işveren arasındaki iş akdinin yazılı şekilde yapılması mecburidir.

Mukavelede aşağıdaki hususların gösterilmesi şarttır:

a) İşin Nev’i

b) Ücret miktarı

c) Gazetecilerin kıdemi

İş nev’i ve ücretin değişikliğinde mukaveleye derci mecburidir.

İki yıl gazetede çalışmış olan gazeteci terfiye hak kazanır. Terfi mukavelede tesbit edilen yüzde nipetinde yapılır.

*Basın İş Kanunu 1, 9,10,13,14,15, 26; İş K. 9,11, 98; Den. İş K. 5, 6, 50; BK.11,12,13,14,15, 313, 314, 316, 318, 319, 350; HUMK. 287

Feshin ihbarı:

Madde 5- Müddeti muayyen olmayan iş akitlerinde feshin ihbarı bu Kanunda yazılı mühletlere tabidir.

6.cı ve 7.ci maddelerde yazılı ihbar mühletlerine tekabül eden ücret miktarındaki tazminatın işveren veya gazeteci tarafından diğer tarafa önceden ödenmesi suretiyle akdin derhal feshi caizdir.

*Basın İş Kanunu 6, 7, 8, 9,10,11,12; İş K.13; Den İş K.16,18; BK. 340, 341, 343

Akdin işveren tarafından feshi ve kıdem tazminatı:

Madde 6- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Meslekte en az beş yıl çalışmış olan gazetecilere kıdem hakkı tanınır.

Kıdem hakkı gazetecinin mesleğe ilk giriş tarihinden itibaren hesaplanır.

Akdin feshi halinde gazeteci; bu süreye göre hesaplanacak tazminatı almaya hak kazanır.

Birinci maddenin şumulüne giren bir işyerinde işverenle arasındaki hizmet münasebeti bir veya müteaddit mukaveleye istinaden fasılasız olarak en az beş yıl sürmüş olan gazetecinin işine son verilmesi, yapılacak yazılı ihbardan üç ay geçtikden sonra muteber olur. Beş seneden az hizmeti olanlar için bu ihbar müddeti bir aydır.

İhbar müddetinin son günü olan tarih tazminata esas tutulur ve yıllık izinden sayılmaz.

Gazeteci yıllık iznini kullanmamışsa, işine son verilmesi halinde, izin müddetine ait ücreti peşin olarak verilir.

Hizmetine bu madde hükümlerine göre son verilen gazeteciye feshi ihbar edilen mukavelenin taallük ettiği her hizmet yılı veya kusüru için, on aylığı esas ittihaz olunmak suretiyle her yıl için bir aylık ücreti miktarında tazminat verilir. Ancak, yıllık hizmetin altı aydan az kısmı nazara alınmaz. ilk mukavele yılında bu miktar hesaplanmaz.

Bir defa kıdem tazminatı alan gazetecinin kıdemi, yeni işine girişinden itibaren hesaplanır. Ancak, buna aykırı olarak işverenle gazeteci arasında yapılacak mukavele muteberdir.

İşverenin maddi imkansızlık sebebiyle gazetecinin tazminatını bir defada ödeyememesi halinde, tediye en çok dört taksitte yapılır ve bu taksitlerin tamamının süresi bir yılı geçemez. ancak, bu bölümde o iş yerinin mali vergisini tahakkuk ettiren maliye şubesinin, müessesenin zarar etmekte olduğu kararı üzerine yapılabilir.

*Basın İş Kanunu 1, 5, 8, 9,11, 12, 16,17, 18, 26; İş K.13,14; Den İş K.16,18, 20

Müddetlerin artırılması:

Madde 8- Yukarıdaki maddelerde yazılı ihbar mühletleri asgari olup, mukavele ile artırılabilir.

* Basın İş Kanunu 5, 7,; İş K.13; Den İş K.16; BK. 340

Mülkiye amirine bildirilecek hususlar:

Madde 9- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Mukavelenin yapılışı işveren tarafından; feshi, fesheden tarafınadn Bölge Çalışma Müdürlüğüne, mülkiye amirliğine ve eğer gazeteci üye ise sendikasına, değilse en fazla üyesi bulunan mesleki teşekküle on beş gün içinde beyanname ile bildirir. Mülkiye amirleri bu beyannamelerin bir örneğini, gazetecinin kıdeminin tesbitine esas olmak üzere hemen Basın-Yayın ve Turizm Bakanlığına gönderirler.

*Basın İş Kanunu 4, 5, 6, 7,11,12, 16, 24; Den İş K.18; İş K. 24

Tecrübe müddeti:

Madde 10- (Değişik: 212-4,1,1961 – 212/1 md.)

Mesleğe ilk intisap eden gazeteciler için tecrübe müddeti en çok üç aydır. Bu müddet içinde taraflar iş akdini ihbar müddetine ve tazminat mükellefiyetine tabi olmaksızın feshedebilirler.

Bu müddetin sonunda mukavelenin yazılı olarak yapılması mecburidir.

Stajyer adedi, mukaveleli yazı işleri kadrosunun yüzde onunu geçemez.

*Basın İş Kanunu 4, 5 ,6, 7; İş K. 12; Den İş K.10; ÇMEK.14; BK. 340, 342.

İhbar mühletini beklemeksizin fesih hakkı ve tazminat:

Madde 11- Bir mevkutenin vehçe ve karakterinde gazeteci için şeref veya şöhretini veya umumiyetle manevi menfaatlerini ihlal edici bir vaziyet ihdas edecek şekilde bariz bir değişiklik vukuu halinde, gazeteci ihbar mühletini beklemeden akdi feshedebilir.

İş akdini birinci fıkranın verdiği hakka dayanarak fehseden gazeteci, işverenin kusuru neticesinde iş akdini feshetmiş olasa idi ne miktar tazminat alacak idiyse, o miktar tazminat isteyebilir.

Vazifesinin ifasıyla ilgili hususlarda gazetecinin bilerek veya ağır bir ihtimali neticesi olarak mevkutenin itibar veya şöhretine halef verecek fiil ve harekette bulunması hali işverene ihbar mühletini beklemeden iş akdini derhal feshetmek hakkını veren ağır sebeplerden sayılır.

Gazetecinin, şeref ve şöhretine halel verebilecek mahiyette bir fiil ve harekette bulunması için işveren tarafından vaki isteği yerine getirmemesi hali işverene ihbar mühletini beklemeksizin iş akdini fehsetmek hakkını vermez.

Müddeti muayyen olan mukavelelerde de yukarda yazılı fesih hakkı mukavele müddetinin sona ermesini beklemeksizin kullanılabilir.

*Basın İş Kanunu 5, 6, 7, 9; İş K. 16,17,18; Den İş K. 14, 15, 18; MK. 24 vd.; Bk 49, 344, 345.

Akdin tatbik edilmediği hallerde fesih:

Madde 12- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Gazetecinin uğradığı hastalık sebebiyle iş akdi işveren tarafından feshedilemez. Ancak bu hastalığın altı aydan fazla uzaması halinde tazminat verilmek suretiyle akdin feshi cihetine gidilebilir.

Bu maddenin birinci fıkrasında yazılı haller dolayısıyle vazife görmeyecek duruma düşüp de işveren tarafından işinden çıkarılan gazeteci, azami bir yıl içinde iyileştiği takdirde tekrar eski işine tercihan alınır.

*Basın İş Kanunu 1, 5, 6, 9; İş K.17, 25; Den İş K.14; BK. 344.

Rekabet memnuniyeti:

Madde 13- Gazeteci işverenle yaptığı mukavelede aksi zikredilmediği takdirde dışarıda basınla alakası olsun veya olmasın başka iş tutmakta serbesttir.

İş akdinin fehinden sonraki zaman için gazetecinin mesleğini icra serbestisini takyit eden hükümler batıldır.

* Basın İş Kanunu 4; İşK.15,17; BK.48,348 vd; TTK.56 vd; AY.48

Ücret:

Madde 14- (Değişik 4.1.1961-212/1 md.)

Kararlaştırılan ücret her ay peşin olarak ödenir. İlave ücretlerin sigorta priminin ödenmesi mecburidir.

Gazetecilere ücretlerini vaktinde ödemeyen işverenler, bu ücretleri, geçecek her gün için yüzde beş fazlasıyla ödemeye mecburdurlar.

Mukavele müddeti sona ermeden evvel kendisine atfedilecek bir kusuru olmaksızın işine son verilen gazeteci, peşin almış olduğu ücretin henüz işlememiş bulunan kısmını iade etmeye mecbur tutulamaz.

Gazeteciler her hizmet yılı sonunda işverenin sağladığı karın emeklerine düşen nispi karşılığı olarak asgari birer aylık ücret tutarında ikramiye alırlar.

*Basın İş Kanunu 1, 4,15,16,17,18,19, 21, 25, 27; İş K. 26; Denİş K. 29; BK.73, 83,123,126,157, 313, 323, 325, 326, 328, 329, 333, 346.

Mukavele dışı yazılar:

Madde:15- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Gazeteci, mukavele hükümleri dışında olarak işveren tarafından verilen işler veya sipariş edilen veya yayınlanması kabul edilen yazılar için ayrıca ücrete hak kazanır.

Bu işlerle ilgili ilave ücretlerin sigorta primlerinin ödenmesi mecburidir.

*Basın İş Kanunu 1, 4, 14; İş K. 26, 35 vd; Denİş K. 29

Askerlikte ve gebelikte ücret:

Madde 16- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Talim veya manevra dolayısıyla silah altına alınan gazeteci bu müddet zarfında ücret hakkını muhafaza eder. Ancak,yedeksubay olarak veya sair suretlerle askeri hizmet karşılığı aylık alan gazetecinin almakta bulunduğu bu aylık kendi işinden aldığı ücretten az ise işveren, gazeteciye yalnız aradaki farkı ödemekle mükelleftir.

Kısmi veya umumi seferberlik dolayısıyle silah altına alınan gazeteci hakkında üç ay için bu maddenin birinci fıkrası hükümleri uygulanır.

İlk muvazzaf askerlik hizmeti için silah altına alınan gazeteciye normal askerlik müddetince son aldığı ücret yarı nispetinde ödenir.

İşverenle gazeteci arasındaki iş akdinin muayyen bir müddet için akdedilmiş olup olmadığına bakılmaksızın, gazetecinin bu maddenin birinci fıkrasında gösterilen haller dolayısıyle silah altında bulunduğu müddetçe iş akdi, işveren tarafından feshedilemez. Gazeteci bu maddenin ikinci veya üçüncü fıkrasında gösterilen haller dolayısıyle silah altına alındığı takdirde, gazetecinin durumu bu fıkralardan hangisine temas etmekte ise, işveren iş akdini ancak o fıkrada gösterilmiş bulunan süre geçtikten sonra feshedilir. Bu gibi hallerde de gazeteci ile işveren arasındaki iş akdinin muayyen bir müddet için akdedilmiş olup olmadığına bakılmaz. Akdin feshi bu kanunda yazılı hükümlere tabidir.

Gazeteci ile işveren arasındaki mukavele esasen muayyen bir süreyi ihtiva edip de bu süre gazetecinin silah altında bulunduğu sırada kendiliğinden bitiyorsa işveren mukavelenin bu suretle sona ermesinden itibaren bu maddede yazılı olan ücretleri gazeteciye ödemekle mükellef tutulamaz.

Bu maddede yazılı bulunan hükümler işveren tarafından gazeteciye askerlik halinde ücret verilmesi hakkında daha elverişli hak ve menfaatler sağlayan mukavele, teamül veya örfü adetten doğan haklara halel getirmez.

Kadın gazetecinin hamileliği halinde 7.ci ayından itibaren doğumunun ikinci ayının sonuna kadar izinli sayılır. Bu müddet zarfında müessese gazeteciyle son aldığı ücretin yarısını öder. Doğum vukubulmaz veya çocuk ölü dünyaya gelirse, bu halin vukuundan itibaren bir ay müddetle bu ücret ödenir. Gazetecinin sigortadan veya bağlı bulunduğu teşekküllerden alacağı yardım, bu ödemeye tesir etmez.

*Basın İş Kanunu 1, 6, 14, 27; İşK. 26, 27, 34; Den İş K.14,18, 29; BK. 328; ÖÖK. 37 AY. 72

Mahkumiyet veya yayının tatili halinde ücret:

Madde 17- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Mensup olduğu mevkutedeki bir yayın dolayısıyla hürriyeti tahdide uğrayan gazeteci ücretini işverenden almakta devam eder. Ancak, hürriyetin tahdidini mucip olan yayın, mezkür gazeteci tarafından mevkute sorumlu müdürünün veya sahibinin haberi olmadan yapıldığı veya yaptırdığı yahut sorumlu müdürün tetkikatından geçirilerek neşri tekarrur eden şekil üzerinde tahrifat, tadilat, veyahut ilaveler yapmak veya yaptırmak suretiyle vuku bulduğu takdirde mezkur gazeteci bu hükümden faydalanamaz.

Hürriyeti tahdide uğrayan gazeteci bağlı bulunduğu kadroya yapılacak toplu zamlardan emsali gibi istifade eder.

Birinci fıkradaki hürriyet tahdidi gazetecinin o mevkuteden ayrılmasından sonra vukua gelmişse, gazetecinin bahsi geçen mevkuteden son aldığı ücreti miktarındaki tazminatı, hürriyeti tahdit edildiği müddetçe her ay yayının yapılmış olduğu mevkute sahibi tarafından ödenir.

Her ne sebeple olursa olsun, neşriyatı tatil edilen mevkutede çalışanlar tatil tarihinden itibaren iki ay müddetle ücretlerini alırlar. Bu gazetecilerin kanuni tazminatı da tercihan ödenir.

*Basın İş Kanunu 1, 6, 14, 27; İş K. 34, 99; Den İş K.14, 18, 29, BK, 328.

Ölüm tazminatı:

Madde 18- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Gazetecinin ölümü sebebiyle iş akdinin sona ermesi halinde, eşi ve çocuklarına ve bunlar bulunmadığı takdirde geçimi kendisine terettüp eden aile efradına müteveffanın aylık ücretinin üç mislinden az olmamak üzere, kıdem hakkı tutarında ölüm tazminatı verilir.

*Basın İş Kanunu 1, 6, 14, 26; İş K.14; Den İş K. 20,51; ÖÖK. 40; BK. 347

Haftalık İzin:

Madde 19- (Değişik:4.1.1961-212/1 md.)

Her altı günlük fiili çalışmayı müteakip gazeteciye bir günlük ücretli dinlenme izni verilmesi mecburidir.Gazetecinin vazifesi devamlı gece çalışmasını gerektirdiği hallerde tatili iki gündür.

Birinci fıkra hükmü dışında gazeteci, çocuğu dünyaya geldiği zaman, üç; eşi veya çocuğu, anası veya babası öldüğü zaman dört; çocuğu evlendiği, kardeşi, büyük anne veya büyük babası veya torunu olduğu zamanlar iki gün ücretli izine hak kazanır. Bu izinler senelik izinden sayılmaz.

*Basın İş Kanunu14, 21; İş K. 26, 41, 43, 99; Den İş K. 29, 41, 42, 53; HTK.1, 2,4; UBGTHK. 3; BK 334; AY. 50

Günlük gazetelerin intişar etmeyeceği günler:

Madde 20- (İptal:Any.Mah.nin 20.1.1993 tarih ve E.1992/36, K.1993/4 sayılı kararıyla)

Yıllık ücretli izin:

Madde 21- (Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

Günlük bir mevkutede çalışan bir gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak şartıyle, yılda dört hafta tam ücretli izin verilir. Gazetecilik mesleğindeki hizmeti on yıldan yukarı olan bir gazeteciye, altı hafta ücretli izin verilir. Gazetecinin kıdemi ayını gazetedeki hizmetine göre değil, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanır.

Günlük olmayan mevkutelerde çalışan gazetecilere her altı aylık çalışma devresi için iki hafta ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izinlerin hesabında bu Kanunun 1. ci maddesindeki “Gazeteci” tabirine girenlerin kıdemleri, iş akdinin devam etmiş veya fasılalarla yeniden intikal etmiş olmasına bakılmaksızın, gazetecilik mesleğinde geçirdikleri hizmet süresi nazara alınmak suretiyle tesbit edilir. İzin hakkından feragat edilemez.

*Basın İş Kanunu 1, 6, 14,19, 29; İş K.49, 59;Den İş K. 29, 40; ÇMEK 26; AY.50

Sendika

Madde- 22 (Mülga: 15.7.1963-274/33 md.)

Sosyal Sigorta:

Madde- 23 (Mülga: 17.7.1964-506/141 md.)

Teftiş ve murakabe:

Madde 24- Bu kanun hükümlerinin düzen altında yürümesini sağlamak üzere yapılması gerekli görülecek takip, murakabe ve teftişler Çalışma Bakanlığı tarafından yürütülür. Bu hususta 3008 sayılı İşKanununun iş hayatının murakabe ve teftişine ait bulunan altıncı faslı hükümleriyle aynı kanununun bu hükümlerle ilgili ceza maddeleri uygulanır.

*Basın İş Kanunu .3, 9; İş K.88, 106;Den İş K.49; SK.130

Kazançların azaltılamayacağı:

Madde 25- Bu Kanunun uygulanması neticesi olarak iş verene terettüp eden vecibeler, gazetecilerin ücret ve sair haklarının daha aşağı hadlere indirilmesine sebep tutulamaz.

Basın İş Kanunu. 1,14, 30; İşK, 26, 40, 60, 99; DenİşK .29, 48; ÖDK .5; SSK.127

Ceza hükümleri:

Madde 26-(Değişik:4.1.1961-212/1 md.)

a) Çalıştırdığı gazeteci ile dördüncü maddede gösterilen şekilde yazılı iş akdi yapmıyan işveren, beher mukavele için (200) liradan aşağı olmamak üzere,

b) Altıncı maddenin 2. ci fıkrasında bahsi geçen tazminatı gazeteciye ödemeyen işveren, (2000) liradan aşağı olmamak üzere,

c) 18. ci maddede yazılı ölüm tazminatını hak sahiplerine ödemeyen işveren, (2000) liradan aşağı olmamak üzere,

Ağır para cezasına mahkum edilmekle beraber ayrıca yukarıdaki (b) veya(c) bentlerinde yazılı tazminatlar da hüküm altına alınır.

*Basın İş Kanunu 1, 4, 6,18; İş K. 98 vd; Den İş K. 51 vd.

Madde 27- (Değişik:4.1.1961-212/1 md.)

a) 14.cü maddede yazılı ücreti gazeteciye zaruret olmaksızın vaktinde ödemiyen,

b) 16.cı maddenin birinci veya ikinci yahut da üçüncü fıkralarında yazılı bulunan hallerde gazeteciye verilmesi icabeden ücreti ödemeyen.

c) 17.ci maddenin birinci veya üçüncü fıkralarında yazılı hallerde gazeteciye verilmesi lazım gelen ücreti yahut da maddenin ikinci fıkrasında bahsi geçen tazminatı ödemeyen,

ç) 20.ci maddede yazılı bulunan günlerde gazetecilerin bugünlere ait ücretlerini zaruret olmaksızın ödemeyen,

İşveren hakkında (500) liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası hükmolunur.

*Basın İş Kanunu 1,14,16,17; İş K. 99; Den İş K. 51

Madde 28- (İptal:Any. Mahkemesi’nin 20.1.1993 tarih ve E.1992/36,K.1993/4 sayılı Kararıyla)

Madde 29- (Değişik:4.1.1961-212/1 md.)

Gazeteciye bu Kanunun 21.ci maddesinde yazılı yıllık izni vermeyen veya izni vermiş olup da izin müddetine ait ücreti ödemeyen işveren, yıllık izin vermediği veya izin süresine ait ücretleri ödemediği kimsenin izin müddetine tekabül eden ücretler yekununun iki katını ilgili gazeteciye ödemeye ve ayrıca bu miktarda ağır para cezasına mahkum edilir.

*Basın İş Kanunu 21; İş K. 99; Den İş K. 53

Madde 30- (Değişik:4.1.1961-212/1 md.)

Bu kanunun 25.ci maddesi hükümüne aykırı hareket eden işveren hakkında (1000) liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası hükmolunur.

*Basın İş Kanunu 25; İş K. 99

Çalışma Müddeti ve fazla mesai:

Ek Madde 1- (Ek:12.2.1954-6253/2 md; Değişik: 4.1.1961-212/1 md.)

5953 sayılı Kanununun birinci maddesindeki gazeteci tabirinin şumulü içinde bulunan kimselerden müessese, matbaa, idarehane ve büro gibi yerlerde hizmetlerinin mahiyeti itibariyle müstemirren çalışanlar için günlük iş müddeti, gece ve gündüz devrelerinde sekiz saattir.

Yukarıdaki fıkra hükmünün dışında kalarak, gündüz veya gece devresindeki çalışma müddetinin daha fazla hadlere artırılması ve ulusal bayram, genel tatiller ve Pazar gününden başka bir gün hafta tatili yapan gazeteci, pazar günü mesai yapmış sayılmaz.

Her bir fazla çalışma saati için verilecek ücret, normal çalışma saati ücretinin %50 fazlasıdır.

Ancak, günlük normal çalışma müddetine ilaveten bu madde gereğince tatbik edilecek fazla çalışmaların saat 24’den sonraya tesadüf eden saatlerinde ücret bir misli fazlasıyla ödenir.

Fazla saatlerin hesabında, yarım saatten az olan müddetler yarım saat, fazlası ise bir saat sayılır.

Fazla saatlerde çalışma, ücretlerini parça başına veya yapılan iş miktarına göre alan gazetecilere yaptırıldığı takdirde dahi bu kimselerin fazla saatlere tekabül eden ücretleri bu maddedeki esaslara göre ödenir.

Fazla çalışmalara ait ücretin, müteakıp ücret tediyesiyle birlikte ödenmesi mecburidir. Fazla çalışma ücretlerinin gününde verilmemesi halinde, her geçen gün için %5 fazlasıyla ödenir.

Fazla mesai günde üç saati geçemez.

Basın İş Kanunu1,14,19;İş K. 35, 36, 37, 61, 65, 99,100; Denİş K.26, 28, 51; BK.103, 329

Ek Madde 2- (Ek:12.2.1954- 6253/2 md; Mülga: 25.8.1971-1475/110 G.md.)

Ek Madde 3- (Ek:12.2.1954- 6253/2 md.)

A) Bu Kanunun ek 1.ci maddesinde yazılı fazla saatlerde çalışma ücretlerini gazeteciye ödemeyen veya mezkür maddede yazılı zam hadlerinden daha aşağı hesabetmek suretiyle ödeyen işveren, ödemediği fazla saat ücretleri tutarının veya eksik ödediği ücretler tutarının iki misli miktarında ağır para cezasına mahkum edilir.

B) Bu Kanunun ek 2.ci maddesi gereğince gazetecilere verilmesi lazım gelen ücretleri bahsi geçen maddenin tayin ettiği tarz ve usullerden başka türlü hesabederek veren veya daha aşağı hadlerde ödeyen işveren hakkında (50) liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası hükmolunur.

*Basın İş Kanunu Ek md. 1; İş K. 99; Den İş K. 51

Ek madde 4-(4.1.1961-212/2 md. ile gelen numarasız Ek. md. hükmü olup 1.2.1989 tarih ve 3520 sayılı Kanunla bu şekilde numaralandırılmıştır.)

Basın mesleğinde çalışanlarla çalıştıranlar arasında 5953 sayılı Kanun ile bunun ek ve tadillerine dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıkları, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu hükümlerine tevfikan bu mahkemeler tarafından rüyet edilir. Ancak, iş mahkemesine iştirak edecek asil ve yedek üyeler, o yerden en fazla üyesi bulunan, basın mesleğinde çalışan ve çalıştıranların sendikalarından, bunlar yoksa teşekküllerinden 5521 sayılı Kanunun 2.ci maddesinin ikinci fıkrasında yazılı usul dairesinde seçilir.

*Basın İş Kanunu 1; İş K.108; Den İşK.50 ,53; İş MhK.1, 2; Basın İş Kanunu Ek md.4 te atıf yapılan İŞMhk md.2/II,28.7.1967 tarih ve 931 sayılı Yasa geçici md.4 ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- İşverenler bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren iki ay içinde kendi iş yerlerinde çalışan gazetecilerle bu kanununda yazılı esalar dahilinde yazılı mukavele akdetmeye mecburdurlar. Bu hükme riayet etmeyen işverenler hakkında (26) cı maddenin (a) bendinde yazılı ceza tatbik olunur.

*Basın İş Kanunu 1, 4, 26; İş K. 9-11, 98; Den İş K. 5, 51.

Geçici Madde 2- (Mülga: 17.7.1964-506/141 md.)

Geçici Madde 3- (Mülga: 17,7.1964 – 506/141 md.)

Geçici Madde 4- (25.6.1973-1761 sayılı Kanunun numarasız geçici maddesi hükmü olup, 1.2.1989-3520 sy, Kanunla bu şekilde numaralandırılmıştır.)

Bu Kanunun 20 inci maddesinin birinci fıkrasındaki günlük gazetelerin intişar etmelerini yasaklayan hüküm, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun 50. ci yıl dönümünün kutlanması hakkındaki 30.3.1973 tarih ve 1701 sayılı Kanunun 7. ci maddesinde gösterilen bayram süresince uygulanmaz.

*Basın İş Kanunu 1, 20, 28

Madde 31- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 32- Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.